ŞEHİR VE ÜNİVERSİTE
Abdullah KOCA
Kalkınma, toplumun refah düzeyini artırmak için ekonomi, bilim, sanat, demokrasi gibi birçok alanda gelişmek anlamını taşır. Kalkınma sadece paranın herkeste ve bol miktarda bulunması demek değildir; insanların daha üst düzeyde, daha insanca yaşaması anlamına gelir. Ekonomik olarak gelişmiş olmakla beraber kalkınmamış çok sayıda ülke bulunmaktadır. Ekonomi gelişmiştir ama sanat, spor, eğitim, demokrasi, özgürlük ve temel insan hakları geridir. Böyle ülkeleri kalkınmakta olan yerlerden sayıyoruz.
Kalkınmayı başlatan ve hızlandıran birçok faktör sayılabilir. Bunların içinde en önemlisi de eğitimdir. Her işin başı eğitimdir. Ülkede iyi işleyen bir aile ve sokak terbiyesi ve okul eğitimi varsa kalkınmayı buralarda yetişen çocuklar gerçekleştirir. Geçen aylarda Rusya ziyaretlerimizde bunların canlı örneklerine şahit olduk. Rusya da ciddiye alınır bir yer altı ve yerüstü zenginliği olmasına rağmen, Ruslar eğitim işini de elden bırakmamışlar. Rusya bilim, sanat, ekonomi ve birçok boyutta dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. Rusya bu başarısını sadece evde ve okulda iyi yetiştirdikleri insanlarına borçludur. Bu örnek bize kalkınmanın insan kaynağını geliştirmekle gerçekleşebileceğini açıkça ortaya koymaktadır.
Ulusal kalkınma da bölgesel ve kentsel kalkınmaya bağlıdır. Şehirler ve bölgeler kalkınmadan bir ülkenin kalkınması çok zordur. İşte bu noktada şehirlerin üniversiteleri devreye girer. Bir şehri kalkındıran en önemli etken iyi işleyen bir üniversitedir.
Üniversiteler şehirlerin kalkınmasına birçok yönden fayda sağlar. Bu faydaları uzun uzun yazmamızın çok anlamı olmaz ki bunları hemen hemen herkes bilmektedir. Fakat bir faydası var ki onu yazmadan geçemeyeceğim bu fayda: Öğrencilerin sürekli o şehirde konaklayan bir turist gibi birey olarak yapacağı katkıdır. Kadim şehrimizin, Karamanımızın üniversitesi Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesidir.
Üniversitemiz 1987 den bu yana Karamanın gelişmesinde büyük rol oynamıştır.2015 verilerine göre Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’nin (KMÜ) yeni dönemde gerçekleştirilen kayıtlarla beraber öğrenci sayısı 12 bin 810’a yükseldi. 2015 yılının Ağustos ayından itibaren üniversiteye 3 bin 270 öğrenci ilk defa kayıt yaptırdı.
Kayıtların tamamlanmasıyla birlikte 2015-2016 eğitim-öğretim yılında öğrenci sayısı fakültelerde 5 bin 978, yüksekokullarda 954, meslek yüksekokullarında 5 bin 359, enstitülerde ise 519’a ulaştı. “Dikey geçişle 67, yatay geçişle 225 öğrenci geldi.” Önlisans öğrenimini tamamlayıp lisans eğitimine devam etmek isteyen 67 öğrenci dikey geçiş yoluyla Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’ne kayıt oldu. Aynı zamanda başka bir yükseköğretim kurumundan yatay geçiş yoluyla 225 öğrenci KMÜ’ye geçiş yaptı. Sonuç olarak Şehrimizde yaklaşık 13 Bin üniversite öğrencisi bulunmaktadır. On Üç Bin öğrenci, her biri ayda 400 TL harcama yapması halinde Karaman ve ekonomisine ayda 5 milyon TL (önceki parayla 5 trilyon) girmesi demektir. Bunu Karamandaki şehir esnafı, ev sahibi, cafeciler, restaurantlar,alışveriş merkezleri, kahvehaneler, minibüsçüler, nihayet bütün şehir bir şekilde paylaşacaktır. Sadece bu da değil, üniversite o şehirde olduğu için orada çalışan akademisyenler, üniversite işgörenleri de aldıkları maaşın büyük kısmını şehir ekonomisine katmaktadır. Bu paralar en başta şehrin nakit sıkıntısını çözer.
Öyleyse büyük bir üniversite şehir ekonomisinin can damarıdır demek abartılı olmaz. Burada en Başta Üniversite Rektörümüze iş düşmektedir. Rektör beyin sivil toplum örgütleri, sanayiciler, yerel idarecilerle koordineli bir şekilde çok güzel projelere imza atıp üniversite-sanayi, üniversite-sivil toplum dayanışması içinde karaman ve üniversitesine çok büyük katkılar sağlamalıdır.
Şehrin kalkınmasında bilgi üretimi de büyük önem taşır. İnsani değerler açısından sorgulansa da günümüzde bilgi de paraya dönüşen bir ticaret malıdır. Üniversitedeki bilginlerin araştırmaları bilgi üretmeye dönüktür. Her bilim alanı ürettiği bilgiyi önce şehre sunar, araştırma şehir üzerinde ya da şehir merkezli yapıldığından, sağlam ve doğrudan veriler elde edilir.
Bilgi üretimi aynı zamanda hem şehir tarım ve sanayisine hem de entelektüel hayatına bir hareketlilik ve verimlilik katar. Şehrin tarihi, arkeolojisi, edebi dünyası araştırılır, yeni ve daha iyilerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlar.
Kuşkusuz bu konuda daha başka şeyler de yazılabilir ama üniversitenin şehre can verdiğini Karamanlılar somut olarak görmüştür. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi kurulduktan sonra Karaman adeta yeniden dirilmiştir. Üniversite daha fazlasını yapabilir mi, evet çok daha fazlasını yapabilir diye düşünüyorum.
Peki, Karaman, üniversitesine sahip çıkıyor mu? Bir sanayicimiz, Valimiz, Belediye Başkanımız, Milletvekillerimiz, Basınımız, halkımız, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinin daha da gelişmesi için elinden geleni yapıyor mu? Karamanlıların Akademisyen ve öğrencilerle ilişkileri nasıl? Bu insanlar olmasa üniversite olmayacağına göre Karaman öğrenci ve akademisyenleri burada tutmak ve memnun, mutlu etmek, hatta Karamanda bulunmayı daha cazip kılmak için elinden geleni yapıyor mu?
Bu soruları yukarda belirttiğim ( sanayicimiz, Valimiz, Belediye Başkanımız, Milletvekillerimiz, Basınımız, halkımız) Kişi ve kurumlar hep birlikte kendine sormalı ve üzerine düşen görevi en iyi şekilde yapmalıdır. Karaman bizim ilimiz, Üniversite bizim üniversitemizdir.
Hep birlikte Sanayi - üniversite, siviltoplum-üniversite, basın-üniversite, halk-üniversite arasında kopukluklar giderilip, altyapılarının oluşturulması gereklidir. Unutmayalım ki Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesini büyüten ona potansiyel veren Karaman Şehridir. Tarihi, kültürel mirası, sanayisi, tarımı ve coğrafi konumundan doğan bütün avantajları gelire dönüştürmemiz mümkün.