Bayram Uysal
Karaman Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği
Yönetim Kurulu Başkanı
Ahlak en zor tarif edilen kavramlardan bir tanesidir. Ahlak sosyal hayatın temelidir. Sosyal hayatı alakadar eden her şey ahlak üzerine bina edilmek durumundadır. Çünkü ahlak olmadan toplum hayatında doğru ve güzel hiçbir şey yapılamaz. Atalarımızın, manevi önderlerimizin, ustalarımızın yadigarı AHİLİK ahlak kuralları üzerine kurulmuştur.
AHİLİK; Birbirini seven, birbirine saygı duyan, yardım eden, fakiri gözeten, yoksulu barındıran, işi kutsal, çalışmayı ibadet sayan, din ve ahlak kurallarına sıkı sıkıya bağlı esnaf ve sanatkarın iş teşkilatıdır.
AHİLERİN Yönetmeliğine göre, Ahilerin üç şeyi açık olmalıdır.
ELİ AÇIK, yani, cömert olmalı;
KAPISI AÇIK, yani, misfirperver olmalı;
SOFRASI AÇIK, yani, aç geleni tok göndermeli,
AHİLERİN üç şeyi de kapalı olmalıdır.
GÖZÜ KAPALI OLMALI; yani kimseye kötü nazarla bakmamalı, kimsenin ayıbını görmemeli,
DİLİ BAĞLI OLMALI; yani kimseye kötü söz söylememeli,
BELİ BAĞLI OLMALI; yani kimsenin namusuna ve şerefine göz dikmemeli,
Ahi helalinden kazanmalıdır. Hepsinin bir sanatı olmalıdır. Yoksul ve düşkünlere yardım etmeli, cömert olmalıdır. Alimleri sevmeli, hoş tutmalıdır. Fakirleri sevmeli, alçak gönüllü olmalıdır. Temiz iyi huylu olanlarla sohbet etmeli, namazını kazaya bırakmamalı, haya sahibi olup, nefsine hakim olmalı, dünyaya düşkün olanlarla düşüp kalkmamalıdır.
Ahilik mensuplarının, takdir edilmelerinin yanında ahilik kurallarına uymayan Ahiler için çeşitli ceza kuralları ile cezalandırılırlardı. Şarap içmek, zina yapmak, livata yapmak, dedikodu ve iftira etmek, münafıklık etmek, gururlanıp kibirlenmek, sert ve merhametsiz olmak, haset etmek kıskanmak, kin tutmak affetmemek, sözünde durmamak, kadınlara şehvetle bakmak, yalan söylemek, hıyanet etmek, emanete riayet etmemek, insanların ayıbını örtmeyip açığa vurmak, cimrilik etmek, koğuculuk ve gıybet etmek, hırsızlık yapmak gibi ahlaki kurallara uymayan Ahiler Ahilikten çıkartılırdı.