İstanbul'un Fethinin 566. Yıldönümünde Fetih ve Fatih Sultan Mehmed'in Bilinmeyen Özellikleri

Av. Ömer KARAYUMAK

Hicri 835, miladi 1432 senesi. Recep ayının 26-27. Gecesi. Seher vaktine doğru

Duaları yüksek sesle Edirne’ de dalga dalga yayılıyordu.

                Günbegün  gelişip serpilen, gürbüzleşip büyüyen küçük şehzade için hemen herkes; “iyi bir padişah olacak”  diyorlardı. Diyorlardı ama hiç kime, bu küçük şehzadenin günün birinde “Es-Sultan, Sultan-ul m uazzam, Ebu-l feth  Sultan Muhammed Han” diye ismini altın harflerle yazdıracak bir

“ padişah-ı alem penah”  olacağını, on iki yaşından on sekiz yaşına kadar aralıklarla  inip çıktığı Osmanlı Devleti’nin tahtına 19 yaşında kesin olarak oturacağını ve bu andan itibaren içte ve dışta muazzam fetihlere girişerek iki imparatorluk, dördü krallık olmak üzere tam on yedi tane devleti  fethederek Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katacağını doğrusu hiç mi hiç tahmin edemiyorlardı. Hele hele yüzyıllardır Bizans’ın  başşehri olan, muazzam surları,  müstahkem kaleleri ve yüzlerce burçlarından dolayı  “ fethedilemez şehir” ismini verdiren Constantinapol’u fethederek  İslâmbol”  ismini vererek koca Bizans İmparatorluğunun hakimiyetine son verebileceğini, Ayasofya’yı fetih sembolü olarak cami haline getireceğini kimse düşünemiyordu. Tabii birkaç kişi müstesna. Olaylara ve olayların ötesine yüzeysel olarak değil, kalp gözleriyle bakan ve çok ama çok öteleri  görebilen Akşemseddin’ler…Molla Güranî’ ler…Molla Hüsrev’ler ve diğerleri.

                Fatih, hayatı, şahsiyeti ve fütühatı itibariyle gerek Bizans  ve Avrupalı tarihçiler, gerek Osmanlı  tarihçileri tarafından  çok geniş ve derin araştırmalara tabi tutulduğu, üzerinde  yüzlerce kitap yazıldığı halde  gene de bir bütün halinde tam olarak incelenebilmiş bir şahsiyet değildir. Bu durum araştırmaların ve araştırmacıların yetersiz olmasından değil, cildlere ve kitaplara sığdırılamayacak kadar çok yönlü, çok kültürlü, çok zeki, alîm, şair, askerî  dehaya sahip bir şahsiyet olmasından ileri gelmektedir. Gerçekten çağ açıp çağ kapayan, imparatorluklar alıp, ülkeler fetheden Fatih; Bir padişah için devrinin gerektirdiği  tüm liderlik vasıflarına sahiptir.Maddi ve manevi her sahadaerişilmez başarılar kazanmıştır. Çok küçük yaşta iken eline teslim edildiği Molla Güranî’ den pozitif ilimleri, Molla Hüsrev’ den devlet idaresini, hiçbir zaman yanından ayırmadığı, kendisine duyduğu sonsuz sevgi ve hürmetten dolayı daima arkasından yürüdüğü, en buhranlı anlarda yardımını istediği hocası ve şeyhi Akşemseddin’ den manevi ilimleri tahsil ederek Bizans ve Avrupa tarihçilerinin de kabul ettikleri gibi devrinin en ünlü,en bilgili ve en başarılı hükümdarı  olmuştur.

                Ana dili olan Türkçe’den ayrı olarak Arapça, Farsça, Latince, Yunanca, İtalyanca, gibi devrinin en önemli dillerini çok iyi bien ve konuşan Fatih, bilhassa Matematik, Astronomi, Tıp, Mantık, Felsefe, Kelam gibi ana bilim dallarında da devrinin bilim adamlarıyla münazara  yapabilecek kadar çok geniş bir kültüre sahipti.

                Siyasi ve ilmi dehası yanında, iyi bir musikişinas, büyük bir şair de olan Fatih, “ AVNΔ mahlasıyla yazdığı şiirleriyle edebiyat tarihimize ölmez eserler kazandırmış , divan sahibi bir şairdir.Bir strateji dehası olan büyük Sultan Fatih’in İstanbul’un fethi esnasında gemileri karadan kızaklarla Haliç’e indirmesi olayı, tarihin eşine rastlamadığı bir strateji ve savaş taktiğidir.

                Edebiyat tarihçiliği  açısından değerlendirdiğimiz ve  Fatih’in şiirlerini incelediğimiz zaman kelimelere ve ve manaya nasıl hakim olduğunu görmemeye imkan yoktur. Aşk şiirlerinde  Fatih’in ince, narin  ve nazik bir kişiliğe sahip olduğunu görüyoruz. 

“ Sevdün ol dilberi söz eslemedün  vay gönül

Eyledün kendözüni âleme rüsvay gönül”

Diyerek bir dilber için  gönlüne söz geçiremediğini itiraf eden Fatih ; söz konusu vatan, millet ve din olduğu zaman tamamen değişiyor onun cengâver   ve hükümdar ruhu hemen ortaya çıkıveriyor.

 “ İmtisal-i cahid-ü F’illah olubdur niyyetim

Din-i İslâm’ın mücerred gayretidir gayretim

Fazl-u Hakk-ı himmet-i cünd-i rical-ul-lah ile

Ehl-i küfrü serteser kahreylemektir niyyetim”

 Kelimelere ve manaya hakimiyeti açısından Karamanoğlu Pîr Ahmed Bey için yazdığı şu beyit Fatih’in büyük bir şair olduğunu açıkça ortaya sermektedir. 

“Bizümle saltanat lafın idermiş ol Karamanî

Hüdâ fırsat virürse ger,Kara yire karam anî” 

İstanbul’un fethinin ,Feth-i mübin’in 566. yılı kutlu olsun.