2010’ların ortasında tam dip yapmıştı. Tüm şehrin gece gündüz dil bayramı kutladığı 60’lı yıllardan sonra sadece çelenk koyma törenlerine dönüşen Türk Dil Bayramlarını da gördü bu şehir. 61 yıllık geçmişi olan Türk Dil Bayramlarının bütününe bakıldığında özellikle 2000’lerden itibaren başlayan hızlı bir düşüş görülür. Daha da kötüsü her dil bayramı sonunda bir analiz ve değerlendirme yapılacağına işin kolayına kaçılarak başarısızlıklarda tek tarafı, halkı suçlamak da bir gelenek olmuştur. Oysa ortak aklın çalıştırılmadığı tüm projelerde sonuç hep hüsrandır. Tüm dünyada da durum böyledir.
Bu yıl Karaman, geçmişten bir ders çıkarmak istedi. Yılların sönük geçen dil bayramlarına inat, Karaman, bu yıla çok ciddi ve sıkı çalıştı. Kamuoyu bilmese de 745. Türk Dil Bayramı etkinlikleri hazırlık ve planlanma çalışmaları altı ay önceden başladı. Ve Karaman’ı kucaklayan çok yönlü etkinliklerden oluşan bir bayram gerçekleştirildi.
Dikkatlerden kaçmış olabilir, 745. Türk Dil Bayramı etkinliklerinde öne çıkan birçok öge ve etken var. Bunların bilinmesi, kayıt altına alınması lazım.
Dil Bayramı bir haftaya ve çok mekâna yayıldı.
Çoğunlukla 13 Mayıs sabahlarında resmî törenle başlatılan dil bayramları bu yıl 10 Mayıs’ta, Konya Olgunlaşma Enstitüsünün Çeşmeli Kilise’de açılan Baştacı sergisiyle başladı. Etkinlikler 15 Mayıs akşamına kadar devam etti. Etkinliklerin belli başlı mekanları ise Taş Bina, Yunus Emre Nikah Salonu, KMÜ 15 Temmuz Konferans Salonu, Çeşmeli Kilise, Atatürk Parkı, Tren Garı, İstasyon Caddesi, İsmet Paşa Caddesi ve Aktekke Meydanı oldu. Tartan Konağı, Lütfi Elvan Kongre Merkezi gibi önemli mekanlar bu yıl planlamada düşünülemedi.
Etkinlikler kültürel yelpazede çeşitlendi.
Bu yılki, dil bayramına birçok kültürel alandan birçok etkinlik dahil edildi. 745. Türk Dil Bayramı Şölen Yürüyüşü, fener alayı, başta resim olmak üzere sanat sergileri, konserler, konferans ve paneller, spor faaliyetleri bu dil bayramının omurgasını oluşturdu.
Takip edebildiğimiz kadarıyla gerçekleşen etkinlikler şöyle idi:
Baştacı Sergisi, Konya Olgunlaşma Enstitüsü, 10 Mayıs
Resim Sergisi, Zühal Tuna ve öğrencileri, 11 Mayıs
Hayati İnanç Konferansı, Seka-Sar Vakfı, 12 Mayıs
Şölen Yürüyüşü- Karaman Belediyesi, 13 Mayıs
Resmî Tören ve Resmi Konuşmalar- Karaman Valiliği, 13 Mayıs
Uygarlık Dili Türkçe, KARTAP, 13 Mayıs
Arkeolog Yusuf Benli’nin Karamanoğlu Mehmet Bey’in Mezarı Konferansı, KARTAP, 13 Mayıs
Fener Alayı, Karaman Belediyesi, 13 Mayıs
Karaman Şahsiyetleri Kitre Bebek Sergisi, 13 Mayıs
Yunus Emre’den Katreler Sergisi, KARTAP, Ethem Büyükköse, 13 Mayıs
Türk Dil Bayramları Resim Sergisi, KARTAP, 13 Mayıs
Vitrin Yarışması Ödül Töreni, KTO, KARTAP, 13 Mayıs
Bisiklet Yarışması, 14 Mayıs, İKEV, Karaman Valiliği, 14 Mayıs
Atık Malzeme Resim Sergisi, Özden Uysal, 14 Mayıs
Ahmet Taşağıl Konferansı, KARTAP, 14 Mayıs
Avcılık Spor Yarışmaları, 15 Mayıs, KARTAP, Karaman Avcılar ve Atıcılar Spor Kulubü
Bisiklet Yarışması Ödül Tören, 15 Mayıs, İKEV
Dil bayramının motor etkinlikleri ise tabi ki, şölen yürüyüşü ile fener alayı oldu. Her ikisinde de halkın ilgisi ve katılımı yüksek olmuş, her iki etkinlik de Karaman’a dil bayramı havasını tam anlamıyla hissettirmiştir. Deyim yerinde ise yakın geçmişteki sönük bayramları ezmiştir.
Taş Bina ve Çeşmeli Kilise’deki sergiler de beklenilenden fazla ilgi uyandırdı. Burada temsilin ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Sergi sahipleri Zuhal Tuna, Filiz Sertan Kızıl, Özden Mısırlıoğlu Uysal hanımlar hem sergileriyle hem de temsilleriyle dil bayramına büyük katkı verdiler.
Dil bayramlarının olmazsa olmazı panel ve konferanslar da birbirinden ilginç geçti. Arkeolog Yusuf Benli Bey’in, Mehmed Bey’in mezarına dair konferansı, Ahmet Taşağıl Hoca’nın genel Türk tarihine dair konuşmaları kaçırılacak cinsten değildi. Özellikle Yusuf Benli’nin Karamanoğlu Mehmed Bey’e ait olduğu düşünülen mezar sandukasına ait konferansı öncesi ve sonrasıyla büyük heyecan verdi. Bu konferansın etkisi, sonraki dönemlerde daha da iyi hissedilecektir.
KAREV’in Türk Sanat Müziği konseri hakkında çok şey söylenebilir. Ama şu var ki, KAREV Türk Sanat Müziği Korosu artık Karamanlı’dır, diyebiliriz. Bu kaçıncı konserleri sayılamaz oldu. Ama her bir konser ayrı bir heyecan yaratmakta. Cumartesi gecesindeki konser de heyecan kasırgası biçiminde geçti. Hem solistler hem de saz heyeti ilk kez sahneye çıkıyormuşçasına coşkulu bir program sundu. Seçkin dinleyici kitlesi de hemen hemen tüm şarkılara eşlik etti.
Dil Bayramı son gününün ana etkinliği ise Bisiklet Yarışması idi. İKEV’in bir projesi olan bisiklet yarışmasına Türk Bisiklet Federasyonu yönetiminde 400 bisikletli geldi. 14 Mayıs’ta Karadağ zirvesine son bulan bir yarışma düzenlendi. 15 Mayıs Pazar günü ise şehir içinde bisiklet yarışması düzenlendi. Pazar günü vatandaşlar, deyim yerinde ise bir bisiklet gp’si yaşadılar. Aktekke Meydanı’nı ve kaleyi çevreleyen yollar, bisiklet yarışması için trafiğe kapandı. Yarışmalar ikindine kadar devam etti. Ödül töreni ile yarışmalar bitti.
Korsan haber ya da elinden gelenin en iyisini yapmak!
Memleket böyle ucuz yollu işleri çok gördü. Ve Karaman’da da yaşandı bu olay. Masa başı habercilik deniyor buna. Diğer adıyla asparagas haber diyoruz buna. İşte Yusuf Benli konferansının iftira yollu korsan haberi yapılmış. Karaman’daki dil bayramıyla hiç ilgisi alakası olmayan yurttaşlardan birisi etmiş edememiş, yatmış pusuya. Ve Karaman’da Uyanış’ın “Arkeolog Yusuf Benli: Karamanoğlu Mehmed Bey'in Mezarı Konya'da, Mevlâna Asitanesi'nde” haberi üzerinden ve kaynak göstermeden cehaletini kusaraktan asparagas tarzı haber yapmış. (https://www.karamandauyanis.com/arkeolog-yusuf-benli-karamanoglu-mehmed-bey-in-mezari-konya-da-mevlana-asitanesi-nde/62386/). Ne deseniz yakışır artık… Elinizden geleni arkanıza koymayın. Devam…
ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYANLAR!
Vali Mehmet Alpaslan Işık!
Kendisine sunulan 745. Türk Dil Bayramı programını hiç düşünmeden kabul etti. “Evet bu paydaşlarla bu program gerçekleştirilecek!” dedi. Soranlara şu cevabı mutlaka vermiştir: Dil bayramına dair böyle etraflı, derinlikli, vizyoner ve alternatif program getirin hemen kabul edeyim.
Başkan Savaş Kalaycı!
Sayın Başkan, gerçek bir Karaman Sevdalısı. Onun onayladığı, yürüttüğü her bir etkinlik büyük kabul görüyor. 2019 Karaman Kitap Fuarı, Türk Dünyası Şöleni gibi etkinlikler kitlesel karşılık görmüştü. Nitekim 745. Türk Dil Bayramı şölen yürüyüşü ile fener alayı da Karaman halkınca sahiplenildi ve büyük bir kalabalık ile gerçekleştirildi.
Rıza Duru!
745. Türk Dil Bayramı’nın tam merkezinde, merkez noktasında o var. Bir bakıma koordinasyon ve yürütme merkezi gibi çalıştı. Karizmatik, yapıcı ve birleştirici kişiliğiyle tüm paydaşlara heyecan vererek 745. Türk Dil Bayramı programı içine dahil etti. Yukarıdaki sayılan etkinliklerin planlanması ve organize edilmesinde Rıza Duru’nun yeri yadsınamaz.
Ethem Büyükköse
İster sekretarya, isterse işçi ya da hammal deyin. Tüm etkinliklerin arkasında o var. Arı gibi çalışıyor. Mutlaka bir konuda bir fikri vardır. Anlasın anlamasın kafasına takılan bir işe atlar ve gerçekleştirir. Karamanulak, Ahmet Taşağıl konferansı, Yusuf Benli konferansı, KARTAP dergisi ve dahası ne varsa hepsi onun düşünceleri altından çıktı.
Osman Nuri Koçak
Tam bir akil insan. Dedikodu yok. Fitne yok. Sisli havada pusuya yatmak, başkalarını iftira yolu ile yok etmeye çalışmak yok. Laf ebeliği yok. Kalem ebeliği yok. Ha unutmadan bir de omurgasız biçimde gevezedelik ve zevzeklik de yok. İnsanlarla uğraşmak yok. Sadece düşünce üretmek, düşünceler üzerinden proje üretmek. Geçmişin üzerine geleceği inşa etmek. İşte bunların hepsi Osman Nuri Koçak. Devamında 745. Türk Dil Bayramı programının şekillenmesinde, olgunlaşmasında ustaca müdahaleler etti. Eski dil bayramlarının havasını Karaman’a tattırmak için büyük uğraş verdi, fikirler verdi. Şölen yürüyüşünü ilk söylediğinde ocak ayı idi. Daha da ötesinde şölen yürüyüşünü tekdüzelikten çıkardı. Şölen yürüyüşünün içine yaratıcı etkinlikler koydu. Bir başka muhteşem buluş ise “Türkçe Andı” idi. Türkçe Andı’nı gündeme getirdiğinde geçen kasım ayı idi. Saymakla bitmez…
Sami Özdağ
Sami Özdağ Bey’i hiç tanımam ve hiç karşılaşmadım. Ama kabul ederse 31 yıl öncesinde gelen bir hukukum var kendisiyle. Üniversite öğrenciliği yıllarında burs alabildiğim tek şirket Saray Bisküvi idi.
Sami Özdağ, kültüre yaptığı hizmetlerle son yıllarda daha fazla görünüyor olabilir. Sanıldığının aksine o, çok daha öncelerden Karaman kültürüne destek vermektedir. 2007 yılında hazırlattığı ve meraklılar ile uzmanların baş tacı ettiği yedi ciltlik “Karaman Tarihi ve Kültürü” her babayiğidin üstesinden gelebileceği bir proje değildir. Bugün bu projenin parasal karşılığı milyonları aşmaktadır. Daha da ötesinde bu bir gönül işidir. Sami Özdağ, Yunus aşkı ile geçen yıl bir Yunus Emre kitabı hazırlattı. Ve bu yıl 745. Türk Dil Bayramı’na da önemli bir etkinlik ile katkı verdi. Tanınmış isimlerden Hayati İnanç’ı Karaman’a getirterek Karamanlıların gönüllerini fethetti.
İhsan Duru
Kendisini üç gün boyunca izledim. İhsan Duru Bey, ilk kez İKEV Başkanı olarak Karaman’da etkinliklere katıldı. Hiç de öyle iş insanı gibi durmuyordu. Sessiz ve doğal görüntüsüyle sıradan bir izleyici kimliğindeydi. Yetişebildiği kadarıyla etkinliklere katıldı. Özellikle konferans ve panelleri hiç atlamadı. Salonda oturuş konumuna gelince. Malumdur yöneticilik hastalığına tutulmuş olanlar, kendileri buyur edilmeseler bile programlarda en önde olmayı isterler. Açılışlarda mutlaka kurdeleye bir şekilde dokunurlar. Toplantılarda en ön sırada mutlaka bir yer bulurlar. Ama İhsan Duru Bey, bir vatandaş sadeliğiyle toplantılarda orta sıralarda oturdu. Birçok konuda derinliği olmasına rağmen o, bir dinleyici rolünün dışına hiç çıkmadı. Kendisini gösterme hastalığına tutulmadı. Hiçbir şekilde Duru Bulgur’un sahibi olduğunu dışa vurmadı. Mütevazi noktasında kalabilenlere selam olsun.
İhsan Duru Bey’in 745. Türk Dil Bayramı’nda yarattığı farkındalık ise Karaman’da ulusal bisiklet yarışmasını yaptırmak oldu. Türkiye’nin her yerinden 400 bisikletçi iki gün boyunca Karaman’da yarışmalara katıldı. Onlar Karaman’ı tanıdı, Karamanlılar üst düzey ve profesyonel bir organizasyonu
ayaklarında izlediler. Bu organizasyonun bir de görünmeyen tarafı var. Dil bayramı kadar büyük bir organizasyon. Valilik, il sağlık müdürlüğü, il emniyet müdürlüğü ve Türkiye Bisiklet Federasyonu ile birlikte bu etkinliği üstelik ulusal bir etkinliği sorunsuz yapabilmek her türlü sözün üzerindedir.
Veli Bozkır
Veli Bozkır Bey, ne zaman ihtiyaç olsa Karaman’ın hizmetinde olan biri. Tren garından indi ve ayağının tozuyla şölen yürüyüşüne katıldı. Sergi açılışlarında, panel ve konferansların tamamında vardı. Ve KAREV Türk Sanat Müziği korosunun 14 Mayıs gecesi nefis bir konser vermesine de vesile oldu.
745. Türk Dil Bayramı’nın Maliyeti
Bazıları inanamayacak, bazıları kafayı yiyecek, bazıları kudurdukça kuduracak. Rant üşüşücülerine ters bir durum. Ama durum böyle. Bu dil bayramında her paydaş kendi bütçesini kendi oluşturdu. Devletin kasasından uçuk paralar çıkmadı.
Mercedes görünümlü Hacı Murat 124’lere gelince!
Anlatsam bir türlü anlatmasam bir türlü. Diller sustu, kalemler kırıldı, kulaklar sağır, gözler kör oldu. Bu nasıl bir travma, bu nasıl tahribat, bu nasıl bir hezimet? Kimisi şehri terk edip dağa çıkmış, kimisi bahçelerde güzellemelere dalmış. Üç maymunu oynamak da yeterli gelmemiş. Onlar kim mi? Onlar herkes. Onlar taşralı zihniyetteki herkestir. Taşralı zihniyettekiler ne bir iş ortaya çıkarırlar ne de ortaya iş çıkaranlara yol açarlar. Ayrıca kendi önlerine geçilmesine tahammülleri yoktur. Ya değilse bir şekilde iftira, dedikodu vb. binbir dolapla rakiplerini yok etme yoluna girerler.
Bir özellikleri daha vardır. Önden Mercedes gibi pasparlak, cascavlak görünürler. Şirinlikleriyle, iyi sırıtmalarıyla muhataplarının çabucak gözlerini boyarlar. Ancak iş çıkarmada yetersizdirler. Arkadan da dökülen Hacı Murat 124 gibidirler.
İşte bunlar da 745. Türk Dil Bayramı’nın kendiliğinden mağluplarıdır.
Emekleriniz var olsun.
Harika bir değerlendirme. Kaleminize sağlık. Selamlar. Nuran Uyar
Bu sene gerçekten çok önceleri unutamadığını dil bayramların tadında bir dil Bayramı oldu,eksikleri tesbit edip seneye daha neler yaparızın planlaması şimdiden yapılmalı, bütün emeği geçenlere sonsuz teşekkürler.
Mutfağın açıklanması faydalı olmuş bence, saygılarımı sunuyorum
Mutfağın açıklanması faydalı olmuş bence, saygılarımı sunuyorum
Iyi bir yorumlama olmuş. Katılamadığım paneller ve bazi etkinlikler hakkında bir öngörüm oldu. Ama şu iletişim kavgasının bitmesi lazım diye düşünüyorum. Büyük enerji kaybı. Kendi içimizde kavga bu denli büyük etkinlik ve sahsiyet sahiplenmelerin yerel kalmasına sebep olacak. 1989' da il olmuş Karaman' ın ulusal ve hatta uluslararası arenalarda boy göstermesi için bu sorunun çözülmesi gerek diye düşünüyorum. Aynı fikirde değilseniz; "Güler' in ilginç bakıs açısı" diyebilirsiniz. Sevgiler.