HUKUK KÖŞESİ
AV. Hüseyin MUTLU
KREDİ MASRAFINI GERİ ALMADA İZLENECEK YOL VE DİLEKÇE
ÖRNEKLERİ
Kredi masraflarının geri alınmasında izlenecek yolu sizden gelen soruları cevaplayarak yol göstermeye çalışacağım.
1-) Konut kredi masraflarını geri alabilir miyim?
Bankalardan her ne ad altında olursa olsun konut, ihtiyaç, araç hiç fark etmez; kredi alan herkesin başvuru hakkı vardır. Dolayısıyla kullandığınız konut kredisi için aşağıda belirttiğim şartlar varsa geri almak için başvuru yapabilirsiniz.
2-) Ben önceden kredimi aldım, ödedim bitti benimde geri alma hakkım var mıdır?
Örneğin; 2007 yılında taşıt kredisi aldınız, 2010 yılında da tüm ödemeleriniz bitti. Bu durumda da alma hakkınız var. Yargıtay’ın istikrar kazanmış kararlarında gözükeceği üzere geriye yönelik 10 yıl alma hakkınız bulunmaktadır. Yeni Borçlar Kanundaki Sebepsiz Zenginleşme başlığını taşıyan m. 82. de yer alan ‘her halde zenginleşmenin gerçekleşmesinden itibaren 10 yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.’ maddesinden de yola çıkarak 10 yıl geçmişe dönük isteme hakkınız vardır. Bu makalemin yayınlaması Şu an itibariyle 2002 yılının eylül ayından sonra çektiğiniz bir kredinin masrafını almada süre bakımından bir sakınca yoktur. Aynı zamanda haksız şart olan bu ücretleri ödemek bunları kabullendiğiniz anlamına gelmemektedir. ( 13.Hukuk Dairesi Esas: 2011/5605 Karar: 2011/14474; Esas: 2011/4736, Karar: 2011/11579 )
3-) Bankaya gittiğimizde böyle bir hakkımızın olmadığını söylediler. Dosya masrafları hukuka aykırı mı? Bankalar aldıkları dosya masrafının hepsini vermek zorunda mı?
Bankaya gittiğinizde banka haliyle para iade etmemek için her türlü zorluğu çıkaracaktır ki çıkarmaktadırlar. Dosya masrafı adı altında değişik kalemlerde alınan birçok ücret bulunmaktadır. Sözleşme serbestliği ilkesi çerçevesinde kredi çekeni aydınlatıp bu konuda müzakere edip bu parayı alabilirler. Ancak bankalar müzakereyi bırakın bilgilendirme bile yapmamaktadır. Kredi çekenin içeriğine müdahale edemeyecek bir biçimde yapılan sözleşmelerle alınan ücret yasal değildir. Yani bankanın bu ücretleri alabilmek için sözleşmelerin sonlarına attığınız imza yetmemektedir. Bu konuda bilgilendirme ve müzakere ettikleri ispatlayabilmeleri için sözleşme sonlarına atılan imzalar yanında dosya masraflarının neye ne kadar olduğu belirtilecek. Bu maddenin yanında bir de imzanız olacak. Örnek verecek olursak;
Kredi sözleşmesi kapsamında dosya masraf tutarı, (……..) TL’dir. İmzanız.
Kredi sözleşmesi kapsamında komisyon tutarı, (…….) TL’dir. İmzanız.
Sözleşme maddeleri içersinde bu yukarıda verdiğim örnekler olmaktadır. Yalnız bu maddelerin yanında imzanız da olması gerekmektedir. İmzanız sadece sözleşme sonlarında var, bu maddelerin yanında yoksa yüksek mahkeme kararlarında da görüleceği üzere sözleşmelerin maktu olduğu tüketiciyi aydınlatmadan ve müzakere etmeden bankaların bu işlemi yaptığı kabul edilmekte; bu sebeple de bunların yasal olmadığı kararları veriliyor. Kaldı ki 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 6/2.maddesi gereğince, taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir.
4-) Nasıl geri alabilirim?
Bankanızla muhatap bile olmayın, bir sürü uydurma bilgi verip moralinizi de bozarlar. İlk önce krediyi çektiğiniz bankanın genel merkezine aşağıda örneği verilen dilekçenin boşluklarını doldurarak iadeli taahhütlü olarak gönderin. Bankada gönderdiğiniz dilekçeyi alan kişinin imzası adresinize gelecek. Bu geldikten sonra banka haksız aldığı ücretleri iade ederse sıkıntı yok. Büyük ihtimal etmez, 1.161,67 TL altında ise yine örneğini verdiğim dilekçeyi doldurarak Tüketici Hakem Heyetine müracaat ediniz. Büyük şehir statüsündeki il Tüketici Hakem Heyetlerinde bu parasal sınır 3.032,65 TL olduğunu hatırlatmakta fayda var. Buraya kadar hiçbir ücret yatırmanıza gerek yok. 1.161, 67 TL üzerinde ise gönderdiğiniz dilekçeden sonra paranızı yatırmamışlarsa Tüketici Mahkemelerine müracaat ediyorsunuz. Bulunduğunuz yerde Tüketici Mahkemesi yoksa Tüketici mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesine müracaat ediyorsunuz. Şunu hatırlatmakta fayda var, Tüketici Hakem Heyetlerine müracaatta hiçbir ücret yatırmanıza gerek yok. Mahkemeye müracaatlarda harç alınmıyor ancak tebligat masrafları, bilirkişi ücreti adı altında 250 TL civarı bir ücret alınır.
……………….. BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE
….…………..
KONU : Kredi masraflarının iadesi hakkında talep
AÇIKLAMALAR :
Bankanızın ……………………… kredi hesap nolu müşterisiyim. Bankanızın ……………… Şubesinden, ……. ay vadeli, …………… Kredisi kullandım. Tarafıma bilgi verilmeden ve müzakere etmeden matbu sözleşme imzalatılarak, hukuka aykırı bir şekilde dosya masrafı adı altında çeşitli kalemlerde ücret almış bulunmaktasınız.
Şöyle ki, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun "Sözleşmelerdeki Haksız Şartlar" başlığını taşıyan 6.maddesinde:"Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhinde dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir." Hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun 24.maddesinde: "Kart hamilinin yaptığı işlemler nedeniyle, sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altında hiçbir şekil ve surette ödeme talep edilemez ve kart hamilinin hesabından kesinti yapılamaz. Sözleşmede kart hamilinin haklarını zedeleyici ve kart çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şartlar sağlayan hükümlere yer verilemez." Hükmüne yer verilmiştir.
Bu kanun maddeleri doğrultusunda, çeşitli tüketici mahkemeleri ve Yargıtay kararlarıyla da “Kredi masraflarının haksız şart niteliğinde ve tüketicilerden tahsilinin haksız olduğu sabitlenmiştir.”
Yukarıda izah edilen sebeplere binaen,
1- Bahsi geçen kanun ve yargı kararları doğrultusunda bankanıza ait kredi hesabıma yatırmış olduğum dosya masraflarına ilişkin hesap özetinin ve kredi sözleşme örneğinin bir suretinin tarafıma verilmesini,
2- Aynı zamanda bankanıza yatırmak zorunda kaldığım tarafımla müzakere edilmeden alınan kredi ve sigorta masraflarının toplam miktarının yasal faizi ile birlikte defaten tarafıma iadesini,
Aksi takdirde söz konusu alacağımın yasal faizi ile birlikte tahsili için yasal yollara başvuracağımı ve doğacak yargılama giderleri ile ücreti vekâletin tarafınıza yükletileceğini bildiririm. ....../...../2012
ADRES: Ad-Soyad
İMZA
Not: Bu dilekçeyi PTT’den iadeli taahhütlü mektupla bankanızın genel müdürlüğüne gönderiniz. Bankanızın genel müdürlük adresini internetten öğrenebilirsiniz. Sizin adresinize bu dilekçeyi alan kişinin imzası gelecek, sakın atmayın. Eğer banka gerekeni yapmazsa Tüketici Hakem Heyetine vereceğiniz dilekçede sözleşmeyle birlikte ek olarak sunacaksınız.