FRANSIZ YAZAR A. BRAYER :" NEUF ANNEES EN CONSTANTİNOPLE" isimli eserinin 293- 295 sahifelerinde şöyle yazmaktadır:
" Türklerde, sohbet edenlerin ifadeleri ne veciz, ne temizdir. Gülüşlerinde incelik, el hareketlerinde sadelik ve zarafet vardır. Biz yabancıları en çok hayrette bırakan şey, bir kaçının hep birden konuşmayıp yalnız bir kişinin konuşması ve diğerlerinin onun sözü bitmeden konuşmaması bu biz yabancılar için çok hayret vericidir."
Meşhur seyyah A. DE LAMOTRAYE " Voyages en Europe, Asise et Akrique" adlı kitabının 258. Sahifesinde şöyle anlatır:
" İstanbul'da hırsızlık olayı nadirdir. Ben Türkiye'de yaklaşık on dört sene kaldığım halde, hırsızlıktan dolayı hiçbir kimsenin cezalandırıldığını duymadım ve görmedim. Altı haydutluk olayı olduğunu duydum ve bunların hepsinin İstanbul da yaşayan Rumlar olduğunu öğrendim."
Büyük Fransız şairi ve edibi LA MARTİNE "Voyages Orient" adlı eserinin 259. Sahifesinde Türk'ün merhameti üzerine bakın neler yazıyor:
" Türkler canlı ve cansız mahlûkatın hepsiyle iyi geçinirler. Ağaçlara, kuşlara, köpeklere velhasıl Allah'ın yarattığı her şeye merhamet eder, şefkat gösterirler. Bütün sokaklarda hayvanlar için yiyecek ve su dolu kaplar konur. Türkler hayvanlar için dahi vakıf kurarlardı.
Türk evlerinde temizlik azami derecededir. Evler döşeme tahtalar, halılar, hasırlar ile kaplıdır. Pabuçları ve kunduraların kapı önünde çıkartılması şarttır. Bütün evlerde her hafta muntazam olarak temizlik yapılır ve tahtalar silinir."
İtalyan yazar Edmondo " AMICIS CONSTANTİNOPLE" adlı kitabının 420. Sahifesinde şöyle yazar:
"İstanbul Türk halkı, Avrupa'nın en nazik ve en kibar insanlarıdır. İstanbul'un en ıssız sokaklarında bile, bir yabancı için hiçbir hakarete ve saldırıya uğrama tehlikesi hiç yoktur. Halk arasında küstahça bir bakış şöyle dursun, fazla dikkatli ve rahatsız edici bir bakışa dahi rastlanmaz. Sokaklarda kavga eden ayak takımı hiç yoktur. Kapılardan, pencerelerden hiçbir kahkaha ve kadın sesi duyulmaz. Hiçbir fuhuş hadisesine rastlanmaz. Çarşının kutsiyeti, caminin kutsiyetinden aşağı değildir."
Değerli okurlar; Türk milleti olarak, geçmişte sahip olduğumuz değerler manzumesini, tamamı yabancılardan oluşan yazar, şair ve görevli kişilerin yazdıklarından alıp sizlere sundum.
Şimdi sizlerin; geçmişte yaşadıklarımızla, bugünkü yaşantımızı bir kıyaslamanızı ve öz değerlerimizden nasıl koparılıp uzaklaştırıldığımızı, neler kaybettiğimizi derin düşüncelerinize sunuyor, çözüm çarelerinin neler olduğunu yine sizlerin yüksek düşünce ufuklarınıza bırakıyorum.
Tüm dostlarıma, arkadaşlarıma ve öğrencilerime, hayırlı, huzurlu ve sağlıklı günler geçirmelerini diler, sevgi ve saygılar sunarım.
