Seçim şamatası başlamadan, uzunca bir süredir yapmak istediğim bir şeyi yapmak istedim. Herkesin seçim ve onun paydaşlarını konuşup yazdığı bir zamanda, hem biraz kafa dağıtalım hem de bir görevi ifa edelim. Ne dersiniz?
Ramazan ayı geldiği zaman, ikindiden sonra şehrin birçok yerine kurulan seyyar tezgâhlarda ve bazı fırınların önünde “Tahannı” (Tahinli) kuyrukları görürüz. Karaman ağzında, Karaman nasıl Garaman ise, Tahinli’ de Dahannı veya Tahannı olur. Yani Tahinli Pide veya Tahinli Ekmek de diyebiliriz.
Peki, niye böyle ikircikli konuşuyoruz?
Çünkü Tahinli Pide, adı ve tüm vasıfları ile yüzde yüz Karamanlı olmasına rağmen, Karaman adına tescilli değil de ondan.
Nasıl, Etli Ekmeğin Konyalı olarak tescil edilmesinin ardından bakakalmışsak, bir de bakmışız ki bizim Dahannı bilmem nerenin haremine dâhil oluvermiş.
Standartları belirlenmiş, adı sanı konulmuş, pide mi, ekmek mi karara varılmış bir halde hem de…
Biz bu Tahinli’ ye öylesine meftunuz ki, Ramazan ayı dışında 365 gün tahinli çıkaran ve kalitesini hiç bozmadan dorukta tutan fırınımız bile vardır. Ramazan ayının o iftar vuslatı özlenilmişliği ile etrafına yaydığı doyumsuz kokuyu ciğerlerine çekerken dahi, Tahinlinin kalitesinin iyi veya kötü olduğuna dair bir kanaat oluşumu ancak halis Garamanlı’ da vardır.
Karaman’ ın kendi kekik kokulu sütlerinden yapılmış tereyağı ile harmanlanmış ve en kaliteli tahinler ile bolca yoğrulmuş ve kıvamı gelince de en az üç ustanın karşılıklı yoğun uğraşları ile katlana katlana tahinli bezesine dönüşmüş bir serüvene bu ülkede başka kim yüreği kabararak dâhil olur ki?
Ancak halis bir Garamanlı.
Ankara’ lara, İstanbul’ lara veya yurdun dört bir yanındaki yakınlarımıza Nasip Pide fırınında binbir özen ve emekle yapılmış tahinleri, yola dayanacak şekilde sarıp sarmalayarak otobüslere kim yetiştirir ki?
Gene bir halis Garamanlı.
Sağ olur da o günlere ulaşabilirsem, Ramazan ayının ilk günlerinde Karaman Tahinlisi ile ilgili detaylı bir belgesel yapmayı düşünüyorum. Hâlâ üç beş tane kaliteli ustamız sağ iken ve elleri kolları tutarken bu belgeselin, en ince ayrıntılarına kadar çalışmasını yapıp tarihe bırakmak isterim.
Çöğen kökünden yapılan köpük helva yok oldu gitti, Bir ustası dahi kalmadı. Köpük Helva diye garip bir karışım yiyoruz artık.
Küncülü helva görüş alanımızın çok dışında.
Etli Ekmeğin hası Karaman’ da yapılırken, nikâhı artık Konya’ da…
Tahinli Ekmek bari diğerleri ile aynı kaderi paylaşmasın isterim.
Birinci dereceden çağrım Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birlik yöneticisi arkadaşlarımadır. Birlik başkanımız bu işe ciddi olarak el atmalıdır. Fırıncılar Odası Başkanımız da bu işin ısrarlı takipçisi olmalıdır. Söylemedi demeyiniz. Yakında bir başkası veya başkaları bu değerimizi, bu kültürümüzü alıp gider ise vebal sizlerin boynunadır.
Tahinli Pide’ yi Karaman adına tescil ettiriniz.
Bunun kazandıracağı saygınlık, hem ticari alanda hem de kültürel alanda bir enerji yaratacaktır. Gözümüzden kaçan bazı kültürel değerlerimizin de bu türden vesileler ile yeniden hatırlanmasına ve itibar kazanmasına vesile teşkil etmesi mümkündür.
Gastronomi çok ciddi bir kültürdür. Değerini bilelim derim.
Başkanlarımızla yüz yüze görüşerek konuyu takip edeceğimi de bilesiniz derim. Saygı ile…