İl Kültür ve Tuizm Müdürlüğünce yapılan açıklamada;
"Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) 17 Ekim 2003 tarihinde Paris’te düzenlenen 32. Genel Konferansı’nda, Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’ni kabul etti.
Türkiye 19 Ocak 2006 tarihli ve 5448 sayılı Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinin Uygun Bulunduğuna Dair Kanunla bu sürece dâhil olmuş ve 27 Mart 2006 tarihinde resmen taraf oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, 4848 Sayılı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanununun 13. maddesine göre Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü icracı birim olarak çalışmalarını sürdürüyor.
SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS
Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) UNESCO tarafından; toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar biçiminde tanımlanmaktadır.
Kuşaktan kuşağa aktarılan bu miras, toplulukların ve grupların çevreleriyle, doğayla ve tarihleriyle etkileşimlerine bağlı olarak, sürekli biçimde yeniden yaratılır ve bu onlara kimlik ve devamlılık duygusu verir; böylece kültürel çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına duyulan saygıya katkıda bulunur.
Somut Olmayan Kültürel Miras Alanları
a) Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar (destanlar, efsaneler, halk hikayeleri, atasözleri, masallar, fıkralar vb.),
b) Gösteri sanatları (karagöz, meddah, kukla, halk tiyatrosu vb.),
c) Toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler (nişan, düğün, doğum, nevruz, vb. kutlamalar),
d) Doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar (geleneksel yemekler, halk hekimliği, halk takvimi, halk meteorolojisi vb. ),
e) El sanatları geleneği (dokumacılık, nazar boncuğu, telkari, bakırcılık, halk mimarisi).
Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinin Amaçları
• Somut olmayan kültürel mirası korumak;
• Somut olmayan kültürel mirasın taşıyıcısı konumundaki toplulukların, grupların ve bireylerin somut olmayan kültürel mirasına saygı göstermek;
• Somut olmayan kültürel mirasın önemi konusunda yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde duyarlılığı arttırmak ve karşılıklı değerbilirliği sağlamak;
• Uluslararası işbirliği ve yardımlaşmayı sağlamak.(ortak dosya)
“Koruma” terimi, somut olmayan kültürel mirasın yaşayabilirliğini güvence altına alma anlamına gelir.
Bu kavram;
• kimlik saptaması,
• belgeleme,
• araştırma,
• muhafaza,
• koruma,
• geliştirme,
• güçlendirme,
• örgün ve yaygın eğitim yoluyla kuşaktan kuşağa aktarma,
• kültürel mirasın değişik yanlarının canlandırılması gibi yöntemleri içerir.
Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi çalışmaları kapsamında; “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının “Temsili” ve “Acil Koruma Gerektiren” Listelerine dosya hazırlık çalışmaları ile somut olmayan kültürel miras envanter çalışmaları yürütülmektedir.
Somut olmayan kültürel mirası daha gözle görülür kılmak, önemi konusunda bilinçlenmeyi sağlamak ve kültürel çeşitliliğe saygı içinde diyalogu desteklemek için, Taraf Devletlerin teklifi üzerine, insanlığın somut olmayan kültürel mirasının temsili bir listesi hazırlanır, güncellenir ve yayımlanır.
İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine dahil edilen başyapıtlarımız:
- Meddahlık (2003)
- Mevlevi Sema Törenleri (2005)
2009 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesindeki Unsurlarımız:
- Aşıklık Geleneği
- Karagöz
- Nevruz (ortak dosya)
2010 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesindeki Unsurlarımız:
- Geleneksel Sohbet Toplantıları
- Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali
- Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah
2011 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesindeki Unsurumuz:
- Tören Keşkeği Geleneği
2012 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesindeki Unsurumuz:
-Mesir Macunu Festivali
2013 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesindeki Unsurumuz:
- Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği
2014 Yılı İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine Aday Unsurlarımız:
- Bahar Kutlaması: Hıdrellez/St. George Günü (ortak dosya)
- Ebru: Türk Kağıt Süsleme Sanatı
Her Taraf Devlet, korumak için tespit amacıyla kendi toprağı üzerindeki somut olmayan kültürel miras envanterini, kendi durumuna uygun olacak biçimde hazırlar ve güncelleştirir.
Türkiye iki çeşit envanter çalışması yürütmektedir.
Bunlar:
- Yaşayan İnsan Hazineleri (YİH) Ulusal Envanteri
- Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) Ulusal Envanteri
Somut olmayan kültürel mirası envanterleme çalışmaları, illerde İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün koordinasyonunda yürütülmektedir.
Envanterle ilgili işlem basamakları şunlardır:
- İllerde öncelikle ilgili kurum/kuruluş, araştırma merkezi/enstitü, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile uzmanlar ve gerekli durumlarda somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının katılımı ile Kurullar oluşturulur.
- Bu Kurullar kendi illerindeki somut olmayan kültürel miras unsurları ile yaşayan insan hazinesi aday önerilerini, gerekli formları doldurmuş halde periyodik olarak yılda iki kez Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü’ne gönderir.
- Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, illerden gelen verileri kendi bünyesinde oluşturduğu Uzmanlar Komisyonu’nda değerlendirerek, envantere alınacak unsurları belirler ve Bakan Onayı'na sunar.
-Envantere alınması kararlaştırılan unsurlar, envanter sistemine kaydedilir ve Genel Müdürlüğün web sitesinden kamuoyuyla paylaşılır.
İlimizde ise oluşturulan Somut Olmayan Kültürel Miras Komisyonu ilk altı aylık teklifi sunmak üzere Taşkale Tahıl Ambarlarını sunma kararını oybirliği ile almış bulunmaktadır. Ayrıca Yaşayan İnsan Hazinelerine teklif edilmek üzere 2009 yılında yılın ahisi seçilen Ahmet KIZILAY Bey yapmış olduğu Kündekari çalışmaları ile aday gösterildi. Yapılacak çalışmalar neticesinde Karaman ilinden seçilen bu iki değerimiz Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğüne dosya teklifi olarak sunulacaktır.”denildi.
Yorumlar
Kalan Karakter: