Ermenek Belediyesi: Batırma İlçemize Özgü Bir Yemektir

Konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, "Son günlerde medyada ve yemek programlarında izlenme ve içerik üretme kaygısıyla bu yöresel ve kültürel değerimizin başka şekillerde yansıtıldığı dikkat çekmektedir.

Masterchef- Konya Batırık  Tarifi

BATIRIK TARİFİ İÇİN   MALZEMELER

1 su bardağı ince bulgur

1/2 çay bardağı tahin

1 yemek kaşığı biber salçası

1 adet küçük boy kuru   soğan

2 adet domates

2 adet salatalık

1/2 demet maydanoz

2 adet yeşilbiber

1/2 demet nane

3 dal taze soğan

1/2 çay bardağı zeytinyağı

1/2 çay bardağı limon suyu

1 tatlı kaşığı pul biber

1 çay kaşığı kimyon

5 su bardağı soğuk su

2 çay bardağı sıcak su

2 yemek kaşığı nar ekşisi

5 yaprak marul

1 çimdik tuz

KONYA BATIRIK TARİFİ NASIL YAPILIR?

Tahini bir tavada 2-3   dakika kadar ısıtın.

Bulguru 2 çay bardağı   sıcak su ile ıslatın. Bulgurlar şiştikten sonra hazır demektir.

Şişen bulgurun içine   tahini ve kimyonu alıp, karıştırın.

Tüm sebzeleri incecik   doğrayın. Kuru soğanı rendeleyin.

Bulgurlu karışıma soğan   ve salçayı ekleyerek karıştırın.

Biberi, domatesi,   salatalığı, taze soğanı, naneyi ve maydanozu ekleyip nazikçe karıştırın.

Baharatları ve nar   ekşisini ekleyip, karıştırmaya devam edin.

Susuz tüketmek   istiyorsanız elinizi hafif ıslatarak, küçük parçalar alın ve köftelik şekil   verip, marulların üzerine dizin. Sulu tüketecekseniz 5-6 bardak suyu ekleyin   ve karıştırın. Üzerine ince doğranmış marulları ekleyip servis edebilirsiniz.

ERMENEK'E ÖZGÜ BATIRIK / BATIRMA MALZEMELERİ(4 Kişilik)

4 çay bardağı ince bulgur(düğürcük),

10 adet orta boy olgun domates,

1 baş büyük soğan,

2 adet yeşil biber,

1/2 veya 1 demet maydanoz,

1 dal fesleğen (fazlası acı tat verir),

1 su bardağı dövülmüş iç ceviz

1 çay kaşığı tuz,

1.5-2 lt su. (yeterli miktarda)

GARNİTÜRÜ İÇİN

Soğan piyazı

Pembe Domates (Eğrim)

Salatalık

Biber

Marul

Haşlanmış lahana ve üzüm yaprağı

Turşu

BATIRIK/BATIRMA YAPILIŞI

Domatesler soyulur ince ince doğranır   veya rendelenir.

Soğan , maydanoz, fesleğen ve biber çok   ince bir şekilde doğranır ve ince bulgur yani düğürcükle bunlar tuz ilave   edilerek yoğrulur.

Düğürcük biraz yumuşayınca ceviz içi   ilave edilerek biraz daha yoğrulur.

İstenirse su katmadan biraz sıkma   ayrılır (sıkma: Çiğ köfteden biraz büyükçe parçalar)

Daha sonra buna su ilave edilerek sulandırılır ve karıştırılır.

Yanında maydanoz, marul, kıvırcık, tere, roka, domates ,salatalık, yeşil biber, taze veya kuru soğan, lahana veya asma yaprağının haşlanmışı ile servis yapılır.

Batırma/Batırık, Ermenek yöresine ait bir yemektir ve daha çok yazın tüketilir. Kış döneminde kuru domates, kurutulmuş fesleğen kullanılarak yapılır. Yapılış ve damak tadına göre Cevizli, Etli ve Deli Batırık olarak sınıflandırılabilir. Delisinin farkı ceviz veya et olmamasıdır. Etlisi ise bir nevi sulandırılmış çiğ köfte gibidir.

Batırmanın tarihi Ermenek'te çok eskilere dayanır. Karamanoğulları Beyliğine Başkentlik yapmış Karaman ilinin korunaklı bir coğrafyaya kurulmuş olan Ermenek İlçesi, (Mersin, Konya, Karaman illeri ve çevresinde farklı biçimlerde bu yörelerin halkı tarafından yapılsa da) batırığın başkentidir. Mersin, Konya, Karaman illerimize Ermenek’ten giderek yerleşmiş olan hemşerilerimizin yapmış olduğu batırmayı, o illerimizde bulunan kişilerin farklı malzemeler kullanarak gerçek lezzetinden uzaklaştırmışlardır.

Taşeli Bölgesinde batırmanın farklı yapılış biçimleri bulunmasına rağmen Ermenek ve köylerinde hangi kapıyı çalsanız her evde mutlaka yukarıda tarifi verilen Batırmanın yapıldığını ve herkesçe sevilerek tüketildiğini görürsünüz. Ermenek'te yaşayan büyüklerimizin ninelerinin bile batırık yaptıklarını söylemelerinden yola çıkılarak batırmanın en az üç kuşak önceye dayandığı söylenebilir.

Araştırmacı yazar Mustafa ERTAŞ'ın 19 Haziran 2019 tarihinde Karaman'ın Sesi sitesinde yayımladığı "Ermenekli Halk Ozanı Âşık İhraki Ali Ağa" adlı yazısında bahsettiği üzere Batırık Ermenek'te çok eski tarihlerden beri bilinen, sevilen bir yemektir ve şiirlere manilere ve türkülere kadar kendine yer edinmiştir. Bunun en güzel örneklerinden biri Ermenekli halk ozanı İdraki “Alevi” hakkında 1926'da yayımlanan “KONYA VİLAYETİ HALKİYAT VE HAFRİYATI” kitabı s.9 da başlayan ve s.15 te biten kısımda kendisi hakkında bilgi verilen; ayrıca 1961'de de Prof. Dr. Kâmil İLİSULU' nun yazdığı “ERMENEK İLÇESİ” kitabı s. 37'de de yer alan bilgi ve şiirlerinden olan:

Batırmadır kadınların alayı

Et olmazsa ceviz, kendir kolayı

Şimdi buldu bulgur küpü belayı

Yandı canım batırmanın elinden.

Sabahleyin yaprağa saldı kızını

Hazır etti biberini tuzunu

Geleceği yola dikti gözünü

Yandı canım batırmanın elinden.

Batırıktır kadınların ulusu

Yemeyenin ortadadır ölüsü

Cumhur oldu erkeklerin karısı

Yandı canım batırmanın elinden.

Erleri çarşıdan etini taşır

Satırın sesinden tavan titreşir

Et olmazsa domateste yaraşır

Yandı canım batırığın elinden

Erlerini köye kent’e savarlar

Komşulara elçi haber salarlar

Batırığı yerler düğün kurarlar

Yandı canım batırığın elinden.

Ali Ağa- İhraki( Alevi)

Şiirinde de görüldüğü üzere; Ermenek denince akla ilk olarak batırma, batırma denince de ilk olarak Ermenek gelir. Dahası bu yemeğin olmazsa olmazı malzemeler Ermenek cevizi (%20.75 protein,%67.63 yağ ve %11.62 diğer maddeler içeren çok zengin bir genetik popülasyona sahip olan yöresel ceviz)  ve özellikle yaz aylarında eğrimdir (yöresel pembe domates).

Konuyla ilgili Konya halkının da malumunda olduğu gibi batırmanın Ermenek’e ait olduğunu fakat Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Konya’ya özgü bir lezzetmiş gibi gösterilen batırmanın, TV8’de yayınlanan MasterChef programının yemek listesinin içinde yer almasından dolayı Konya Büyükşehir Belediyesi ve TV 8 kanalını kınıyoruz" dendi.