Bölge Planında Kuraklık Ve Tarım Analizi

*Yapılan Analizde; “Bölgede yeraltı su potansiyelleri hızla azalmaktadır” tespitinin altı çizilidi. Mevlana Kalkınma Ajansı 2014-2023 Bölge planı kapsamında yapılan çalışmalarda Bölge tarımına yönelik çarpıcı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Çalışmada Konya -Karaman Bölgesinde küresel iklim değişimi neticesinde kuraklık etkilerinin yoğun olarak hissedildiği azalan su kaynaklarının Bölge ürün desenine olumsuz etki yapacağı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı destek politikalarının Bölge ekolojik koşulları ile uyumlu hale getirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.  Bölge Kuraklık İndeksi  çalışması, meteoroloji ve TÜİK verileri incelendiğinde Bölgemizde kuraklığın yoğun olarak yaşandığı alanlarda sulama suyu ihtiyacı yüksek bitkilerin yoğun olarak yetiştirildiği anlaşılmıştır.  İklim değişim etkilerinin ilerleyen yıllarda artarak etkisini göstereceği göz önüne alındığında Bölgede ürün desenlerine yönelik kararların üreticilerin ve tarıma bağlı sanayi kollarının mağdur edilmeden alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır.  Bölgede yeraltı su potansiyelleri hızla azalmaktadır  Bölgemiz yer altı suyu seviyeleri incelendiğinde; özellikle Meram, Çumra, Ereğli, Karapınar, Cihanbeyli gibi ilçelerde düşüşlerin fazlaca yaşandığı görülmektedir. Konya Kapalı havzası sınırları içinde yoğun tarımsal faaliyetlerinde bulunan Bölgemiz sulu tarım alanlarında ağırlıklı olarak yer altı suyu kullanılmakta olup, aşırı kullanım ve yağışların yetersizliği gibi nedenlerden ötürü her yıl ciddi düşüşler yaşamaktadır. Bu nedenle sulu tarım alanlarında enerji ve sulama maliyetleri önemli artışlar yaşanmaktadır. Doğası gereği kurak ve yarı kurak iklim özelliklerinin yaşandığı Bölgede tarıma elverişli arazinin çok, su kaynaklarının yetersiz olduğu, sınırlı su kaynaklarına göre bitki desenlerinin oluşturulmasının Bölge tarımı ve gıda arz güvenliği için hayati bir konu olduğu ortaya çıkmıştır.  Bölgemiz ülkemizde toplam tarımsal üretim değerinin yaklaşık %5’ini üretiyor. 2012 yılı TÜİK verileri incelendiğinde Bölgemiz ekilen alan ve elde edilen ürün miktarı açısından ilk sıralarda yer almasına karşın ürettiği katma değer açısında hak ettiği yeri alamamaktadır. Ağırlıklı olarak bitkisel üretimin yapıldığı Konya Karaman Bölgemizde katma değeri yüksek ürünlerin yeteri düzeyde üretilemediği görülmektedir. Özellikle bitkisel üretimde ürün miktarı açısında ilk sırada yer alan Konya Karaman Bölgesi üretim değeri açısında 5. Sırada yer almaktadır. Bölgemiz katma değeri yüksek ürünleri üretecek potansiyele sahip Bölgemiz, 3 milyar dolara yaklaşan yağlı tohumlu bitki ithalatı açığını ortadan kaldırabilecek üretim potansiyeline sahiptir. Bölgemizde en fazla tarımı yapılan yağ bitkisi ayçiçeğidir. Ayçiçeğinin yanında son zamanlarda haşhaş, aspir, kanola ekim alanları artmaya başlamıştır. Ayrıca hibrit ayçiçeği ve aspir tohumu üretiminde Bölgemiz Türkiye’de ilk sırada yer almaktadır. Buna karşın bölgemiz ülkemizin yağlık tohum bitki üretiminin %8’ini karşılamaktadır. Bölgemiz(Konya-Karaman) tohum üretiminde ülkemizde ilk sırada yer almaktadır. Bölgede tohumluk üretiminde buğday, arpa, hibrit ayçiçeği, patates, aspir ve yem bitkileri tohumlukları ilk sıralarda yer almaktadır. Ülkemizde üretilen toplam tohum üretiminin yaklaşık %36’sı bölgeden karşılanmakta olup Konya ili %34’ünü kendi başına üretmektedir. Sonuç olarak, Konya Karaman Bölgesinde tarım sektörü; ulusal düzeyde yarattığı katma değer, üretim değeri, kişi başı tarımsal gelir payları ve istihdam açısından değerlendirildiğinde kritik bir sektör olarak varlığını sürdürmektedir. Bu durum ise sınırlı doğal kaynakları en rasyonel şekilde kullanmayı ve kalkınmaya en fazla katkıyı sağlayacak doğru tarımsal politikaların oluşturulmasını gerekli kılmaktadır. Çalışmanın tamamına www.mevka.org.tr adresinde yer alan 2014-2023 TR52 Taslak Bölge Planından ulaşılabilir.