Konya Ovası’nın yıllardır özlemini çektiği Konya Ovası Projeleri (KOP), hızlı adımlarla ilerliyor. 18 büyük proje demetinden oluşan KOP’un bitiş tarihi önce 2040’tan 2023’e, son olarak ise 2019'a çekildi.Konya tarihte çok çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Konya Havzası binlerce yıldır ziraat yapılan, Dünyanın ilk zirai arazilerini barındıran, etrafı dağlarla çevrili kapalı havzadır. Tarihte “En Muhteşem Türk Şehri” mertebesine yükselmiş bu ilimizin suyla imtihanı yıllardır sürüyor. Çünkü Konya kapalı havzası, su kaynaklarının kısıtlı ve buharlaşmanın çok yüksek olduğu, Türkiye’nin en az yağış alan bölgesi konumunda bulunuyor.
Türkiye’nin İlk Sulama Şebekesi Konya’da
Konya Ovası’ndaki sulama problemi yüzyıllardır gündemde. Öyle ki Abdülhamit Han’ın talimatları ile Konya Ovası’nın sulanabilmesi adına gerekli tesislerin yapımı için fizibilite çalışmaları yapılır ve Kasım 1907’de projenin sözleşmesi imzalanır. Yıllar süren çalışmalar sonucunda 1913 yılında proje uygulamaları tamamlanarak Türkiye'nin ilk sulama şebekesi işletmeye açılır. Konya Ovası’nın 57 bin hektarlık kısmının sulanması maksadıyla yapılan Çumra sulama tesislerinin başlangıcı Osmanlının da son eserlerindendir.
Projenin Bitiş Tarihi Öne Çekildi
Konya Ovası’nın bu yüzyıllık rüyasını gerçekleştirmek için KOP hızlı adımlarla ilerliyor. En büyük sulama projelerinden biri olan KOP, 14 adet sulama, 3 adet içme suyu, 1 adet enerji olmak üzere toplam 18 adet büyük proje demetinden oluşuyor. Yapılan yatırımlar sayesinde projenin bitiş tarihi öne çekerek 2019 olarak belirlendi.
Komşu Havzalardan Akdeniz’e Akan Sular Taşınıyor
Havzadaki su kaynaklarının kıt olması suyun yönetimi hususunda farklı yöntemlerin uygulanmasını gerektirdi. Öncelikle projeler, suyu en ekonomik şekilde kullanacak şekilde belirlendi. Bu yüzden kapalı borulu sistem olan en modern sistemler kullanıldı. Ayrıca komşu havzalardan yeni su kaynaklarını temin etmek için projeler geliştirildi. Gembos ve Göksu havzalarından su temin etmek için çalışmalar başlatıldı.
Gembos Havzası’ndan Yıllık 180 Milyon m3 Su Aktarılıyor
Bu çerçevede, Gembos Derivasyonu ile Gembos Havzası’ndan Akdeniz’e boşalan sular 2007 yılında tamamlanan Derebucak Prof. Dr. Yılmaz Muslu Barajı’nda toplandı. Toplanan bu su, 3,5 km’si tünel olan 15,8 km uzunluğundaki derivasyon kanalı vasıtasıyla Beyşehir Gölü’ne ulaştırıldı. Beyşehir Gölü’ne aktarılan yıllık ortalama 180 milyon m3 su ise derivasyon kanalı ile Suğla Depolamasına, oradan Mavi Boğaz adı verilen kanyona ve sonrasında Apa Barajı'na ulaştırıldı. Beyşehir Gölü-Suğla Depolaması-Apa Barajı arasında suyun iletileceği kanalın uzunluğu yaklaşık 100 km’dir ve kısaca BSA Kanalı olarak adlandırılır.
Göksu Havzası’ndan Yıllık 414 Milyon m3 Su Aktarılacak
KOP’un en önemli kısmını oluşturan Konya Çumra 3. Merhale Projesi yıllardır tozlu raflarda bekletiliyordu. Bu proje hızlandırıldı ve yeni tünel açma ve baraj yapım teknolojisine göre proje revizyonları yapıldı. Yatırım programında bulunan bu proje ile Göksu Nehri üzerine yapılacak Bozkır, Bağbaşı, Afşar Hadimi Barajları ile Afşar – Bağbaşı Hadimi Tüneli ve Mavi tüneli ve devamında Apa-Hotamış İletim (AHİ) Kanalı ve Hotamış Depolaması ile yıllık 414 milyon m3 suyu Konya Kapalı Havzası’na aktarılacak.
Ayrıca proje ile Yukarı Göksu havzasından aktarılacak yıllık 414 milyon m3 suyun 100 milyon m3’ü ile Konya il merkezi ile Çumra ilçe merkezi ve İçeri Çumra beldesinin 2050 yılına kadar olan su ihtiyacı karşılanacak.
KOP ile 3 Milyon Kişiye İçmesuyu Temin Edilecek
Konya Kapalı Havzasının su rüyasını gerçekleştirmek için uygulanmaya başlanan KOP’un tamamlanmasıyla bölgede yaşayan 3 milyon kişinin içme-kullanma ve endüstri suyu ihtiyacı karşılanacak. Bu proje ile 11 milyon dekar zirai alan suya kavuşturulacak. Ayrıca bu proje ile yıllık 3 milyar kiloWatt.saat enerji üretilecek ve 100 bin kişiye doğrudan binlerce kişiye ise dolaylı olarak iş imkanı sunulmuş olacak.
Konya Ovasının Yüzde 40’ı Sulanabilir Hale Gelecek
Proje ile Konya Ovası’nın yüzde 40 'ı sulanabilir hale gelecek. Böylece bölgede su sıkıntısı çekilmeyecek. Ürünlerden yüksek verim alınacak, üretimi yapılamayan ürünler de yetiştirilebilecek ve pek çok yeni sektörel fırsatlar doğacak. Üretim ile birlikte ihracat kapasitesi de artacak.
Türkiye’nin İlk Sulama Şebekesi Konya’da
Konya Ovası’ndaki sulama problemi yüzyıllardır gündemde. Öyle ki Abdülhamit Han’ın talimatları ile Konya Ovası’nın sulanabilmesi adına gerekli tesislerin yapımı için fizibilite çalışmaları yapılır ve Kasım 1907’de projenin sözleşmesi imzalanır. Yıllar süren çalışmalar sonucunda 1913 yılında proje uygulamaları tamamlanarak Türkiye'nin ilk sulama şebekesi işletmeye açılır. Konya Ovası’nın 57 bin hektarlık kısmının sulanması maksadıyla yapılan Çumra sulama tesislerinin başlangıcı Osmanlının da son eserlerindendir.
Projenin Bitiş Tarihi Öne Çekildi
Konya Ovası’nın bu yüzyıllık rüyasını gerçekleştirmek için KOP hızlı adımlarla ilerliyor. En büyük sulama projelerinden biri olan KOP, 14 adet sulama, 3 adet içme suyu, 1 adet enerji olmak üzere toplam 18 adet büyük proje demetinden oluşuyor. Yapılan yatırımlar sayesinde projenin bitiş tarihi öne çekerek 2019 olarak belirlendi.
Komşu Havzalardan Akdeniz’e Akan Sular Taşınıyor
Havzadaki su kaynaklarının kıt olması suyun yönetimi hususunda farklı yöntemlerin uygulanmasını gerektirdi. Öncelikle projeler, suyu en ekonomik şekilde kullanacak şekilde belirlendi. Bu yüzden kapalı borulu sistem olan en modern sistemler kullanıldı. Ayrıca komşu havzalardan yeni su kaynaklarını temin etmek için projeler geliştirildi. Gembos ve Göksu havzalarından su temin etmek için çalışmalar başlatıldı.
Gembos Havzası’ndan Yıllık 180 Milyon m3 Su Aktarılıyor
Bu çerçevede, Gembos Derivasyonu ile Gembos Havzası’ndan Akdeniz’e boşalan sular 2007 yılında tamamlanan Derebucak Prof. Dr. Yılmaz Muslu Barajı’nda toplandı. Toplanan bu su, 3,5 km’si tünel olan 15,8 km uzunluğundaki derivasyon kanalı vasıtasıyla Beyşehir Gölü’ne ulaştırıldı. Beyşehir Gölü’ne aktarılan yıllık ortalama 180 milyon m3 su ise derivasyon kanalı ile Suğla Depolamasına, oradan Mavi Boğaz adı verilen kanyona ve sonrasında Apa Barajı'na ulaştırıldı. Beyşehir Gölü-Suğla Depolaması-Apa Barajı arasında suyun iletileceği kanalın uzunluğu yaklaşık 100 km’dir ve kısaca BSA Kanalı olarak adlandırılır.
Göksu Havzası’ndan Yıllık 414 Milyon m3 Su Aktarılacak
KOP’un en önemli kısmını oluşturan Konya Çumra 3. Merhale Projesi yıllardır tozlu raflarda bekletiliyordu. Bu proje hızlandırıldı ve yeni tünel açma ve baraj yapım teknolojisine göre proje revizyonları yapıldı. Yatırım programında bulunan bu proje ile Göksu Nehri üzerine yapılacak Bozkır, Bağbaşı, Afşar Hadimi Barajları ile Afşar – Bağbaşı Hadimi Tüneli ve Mavi tüneli ve devamında Apa-Hotamış İletim (AHİ) Kanalı ve Hotamış Depolaması ile yıllık 414 milyon m3 suyu Konya Kapalı Havzası’na aktarılacak.
Ayrıca proje ile Yukarı Göksu havzasından aktarılacak yıllık 414 milyon m3 suyun 100 milyon m3’ü ile Konya il merkezi ile Çumra ilçe merkezi ve İçeri Çumra beldesinin 2050 yılına kadar olan su ihtiyacı karşılanacak.
KOP ile 3 Milyon Kişiye İçmesuyu Temin Edilecek
Konya Kapalı Havzasının su rüyasını gerçekleştirmek için uygulanmaya başlanan KOP’un tamamlanmasıyla bölgede yaşayan 3 milyon kişinin içme-kullanma ve endüstri suyu ihtiyacı karşılanacak. Bu proje ile 11 milyon dekar zirai alan suya kavuşturulacak. Ayrıca bu proje ile yıllık 3 milyar kiloWatt.saat enerji üretilecek ve 100 bin kişiye doğrudan binlerce kişiye ise dolaylı olarak iş imkanı sunulmuş olacak.
Konya Ovasının Yüzde 40’ı Sulanabilir Hale Gelecek
Proje ile Konya Ovası’nın yüzde 40 'ı sulanabilir hale gelecek. Böylece bölgede su sıkıntısı çekilmeyecek. Ürünlerden yüksek verim alınacak, üretimi yapılamayan ürünler de yetiştirilebilecek ve pek çok yeni sektörel fırsatlar doğacak. Üretim ile birlikte ihracat kapasitesi de artacak.