Karaman’da Keşfedilen 8.500 Yıllık Obsidyen Ayna Dünya Basınında

Arkeologlar, obsidyen aynanın yanı sıra, üzerinde sembolik desenler olduğu anlaşılan tarih öncesi ok uçları da buldular. Arkeologlar, Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Orta Anadolu’daki Canhasan’da 8 bin 500 yıllık obsidyen aynayı ortaya çıkardı. Araştırmacılar ayrıca aynanın yanında obsidiyenden yapılmış birkaç alet daha keşfettiler. Bu buluntular, erken Neolitik zanaatkarlık ve binlerce yıl önce Anadolu sakinlerinin sahip olduğu yüksek beceri seviyesi hakkında daha fazla bilgi sağlıyor. Obsidiyen  ayna, Canhasan Arkeolojik Araştırma Projesi’nin ikinci kazı turunda keşfedildi. Dikkat çekici buluntu, oldukça cilalıydı ve MÖ 6500 yılına tarihleniyor. Obsidiyen, antik çağlarda çok yönlü bir malzemeydi. Anadolu’da alet yapımında ve ritüellerde kullanılıyordu. Parlak görünümü ve keskin kenarları, onu bölgenin Neolitik sakinleri için değerli bir kaynak haline getirmişti. Obsidyen eşyaların kendileri nadir olmasa da, volkanik malzemeden yapılmış aynalar nadirdir. Bunları yapmak “olağanüstü bir beceri seviyesi” gerektiriyordu ve araştırmacılar, Canhasan’da bulunan aynanın sembolik veya ritüel bir öneme sahip olabileceğini düşünüyor. Arkeonews’un haberine göre, projenin lideri Adnan Baysal, “Üretim süreci inanılmaz derecede zorlu; obsidiyenin aşındırıcı malzemeler kullanılarak dikkatlice şekillendirilmesi ve cilalanması gerekiyor,” dedi . “Bu, sıradan bir zanaat değildi; özel bir teknolojiydi.” Canhasan’da bulunan obsidyen ayna, Güney Anadolu’daki bir diğer Neolitik yerleşim yeri olan Çatalhöyük’te bulunan diğerleriyle hemen hemen aynı döneme aittir. Bu, obsidyen ayna yapımının bölgesel bir uzmanlık alanı olabileceğini göstermektedir. Ancak arkeologların ortaya çıkardığı obsidyen eser sadece ayna değildi. Ayrıca bu malzemeden yapılmış birkaç ok ucu da buldular. Ok uçları, bölgeye özgü bir desende ince, çizgisel kesiklerle süslenmiştir. Kazınmış desenlerin her birinin, sosyal statü veya ritüel önemi gösteren farklı bir anlam taşıması mümkündür. Baysal, “Bu oyma parçalar, uzun süredir devam eden yerel bir geleneği gösteriyor,” diye açıkladı. “Obsidyen birçok Neolitik alanda bulunsa da, bu özel oyma stili şimdiye kadar sadece Canhasan’a özgü gibi görünüyor.” Bu keşifler, Canhasan’daki daha önceki bulgulara ek olarak, tarih öncesi yerleşim yeri ve binlerce yıl önce orada yaşayan insanlar hakkında bir resim çiziyor. Anadolu’da Erken Kent Planlamasının Kanıtları Araştırmacılar kazıları sırasında yalnızca obsidyen eserler bulmakla kalmadı, aynı zamanda Çanak Çömlek Öncesi Neolitik döneme ait bilinen en eski sokak sistemini de keşfettiler. Özenle planlanmış sokaklar 10.000 yıl öncesine dayanıyor ve bölgede modern şehir planlaması ve tasarımının ilk örneklerinden bazıları. Baysal, “Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’dan kalma bu sokak konsepti, Anadolu’da kentleşmenin ilk adımlarına işaret ediyor,” dedi. “Erişilebilirliğe, ortak alanlara ve mimari planlamaya değer veren örgütlü bir toplum yapısını akla getiriyor.” Sokak düzeni ve obsidyen eserler, Canhasan’ın zanaatkârlık, erken dönem alet üretimi ve yeni ortaya çıkan kentleşme kavramları açısından önemli bir yer olduğunu gösteriyor. Bölgedeki kazılar devam ediyor ve arkeologlar, yerleşimin tarih öncesi geçmişine ve Neolitik Anadolu ile nasıl bağlantılı olduğuna dair daha fazla bilgi edinmeyi umuyor. KAYNAK: bizsiziz.com-Derleyen: Feyza ÇETİNKOL