Karaman'da 'Bitkisel Üretim Planlaması' 2025 Yılı İtibari İle Yürürlüğe Girecek
Son günlerde özellikle İlimiz Karaman ve Bölgemizdeki Susuzluk sorunu ve ülkemiz genelinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından başlatılan 'Tarımsal Üretim Planlaması' (TÜP) çalışmaları kapsamında Karaman Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından sürdürülen Bitkisel Üretim Planlaması (BÜP) çalışmaların tamamlandığı ve hazırlanan planın da Bakanlığa sunulduğu öğrenildi.
‘BÜP’ KAPSAMINDA KARAMAN’DA MÜNAVEBELİ ÜRETİME GEÇİLECEK
Bu sisteme göre İlimizde sulu tarımda aynı parselde dört yıl içinde yıl şartı olmadan hububat / baklagil / mısır / ayçiçeği tarımı (4 Yıl içinde bir yıl), kuru tarımda da aynı parselde üç yıl içinde yıl şartı olmadan hububat / nadas / nohut ya da mercimek tarımı (3 Yıl içerisinde 1 Yıl) gerçekleşmiş olacaktır. BÜP planlama raporuna göre de kuru tarımda daha verimli olabilecek ürünlerin ve baklagillerin (kuru fasulye, fiğ, yonca, nohut, mercimek vb) münavebe sitemine daha sık girmesi teşvik edilmiş olacaktır. Bu sayede hem sürdürülebilir tarıma destek sağlanacak hem de topraklarımızı gelecek nesillere güvenle emanet edebilme fırsatı sağlanmış olacak.
Konu ile ilgili Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nden bilgi isteğimiz üzerine İl Müdürü Sayın Hatice
Bulut tarafından gönderilen bilgiler şöyle;
“KARAMAN’DA TARIMSAL ÜRETİM PLANLAMA"
Tarım sektörü dünyada tüm ülkelerin vazgeçilmezi ve stratejik bir öneme sahiptir. Ülkemiz tarımsal birçok üründe dünyada söz sahibi olan önemli bir tarım ülkesidir. Aynı zamanda tarımsal ürünlerin çoğunda kendine yeter durumda ve hatta ihracatçı ülke pozisyonundadır. Ülkemiz dünyada tarımsal üretimde daha da önemli noktalara gelebilmek için bitkisel ve hayvansal üretim için her türlü ilerleme ve gelişmeye açıktır. Bu maksatla tarımsal üretimi planlamak hem dünyada daha da önemli noktalara gelebilmemiz hem de ülkemizde tarıma dayalı sanayi ile birlikte hemen hemen bütün sektörlere yön vermek için hayati öneme sahiptir.
Bakanlığımızın havza bazlı üretim modeli ile temellerini atmış olduğu Tarımsal Üretimi Planlama (TÜP) çalışmalarının amacı; ülkemizde hem tarımsal hem bitkisel üretime yön vermek, ülke ihtiyacına göre asgari ve azami üretim miktarlarının tespit edilerek, arz fazlası veya eksikliğinin oluşmasının önüne geçilmesi sağlamak, stratejik ürünlerin en uygun yerde üretilmesini sağlamaktır. Böylece üreticimizi koruyup güçlendirirken, tüketicimizin de fiyat dalgalanmalarından etkilenmesi önlenecektir.
Tarımsal Üretim Planı ile tarımsal üretimde kayıtlılık oranlarının arttırılması da hedeflenmektedir. Temelinde mülkiyet sorunlarına dayanan bu kayıt dışılığın ortadan kaldırılması amacıyla Bakanlığımız Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlılığın “Taahhütname” ile de yapılabilmesini amacıyla 2023 yılında yeni düzenlemeler başlatmıştır. Bu sayede tarım arazilerinin ÇKS sistemine kayıtlılığını arttırılması başlamış ve ilimizde de başarı ile devam edilmektedir. Bu maksatla İl ve İlçe Müdürlüklerimizdeki teknik personellerce köy ve kasabalarda üreticilerimizle bilgilendirme toplantıları sürekli olarak gerçekleştirilmektedir.
Tarımsal Üretim Planlaması çalışmalarının yasal dayanağı 14.09.2023 tarihli ve 32309 sayılı Resmi Gazetede “Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik”’e dayanmaktadır. 2023 yılı sonundan itibaren de planlama çalışmalarına hızlı bir şekilde yön verilmiştir. Hayvansal Üretim Planlamasına 2024 yılı itibari ile başlanılmış, Bitkisel Üretim Planlaması da 2025 yılı itibari ile yürürlüğe girecektir.
İlimizde Hayvansal Üretim Planlama çalışmaları için 19.12.2023 tarihinde Teknik Komite toplantısı gerçekleştirilmiş, ilgili plan Bakanlığımıza sunulmuştur. Bitkisel Üretim Planlama (BÜP) için; 2023 yılı son çeyreğinde Konya, İzmir ve Antalya’da bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilmiş, 2024 yılında Ocak ayında Müdürlüğümüzde İlçe Müdürlerimiz ve birim sorumlularımızın katılımı ile Mart ayında Bakanlık paydaşlarımızla bilgi alışverişinde bulunulmuş, Nisan ayında da ilgili Vali Yardımcısı başkanlığında Teknik Komite toplanmış, Karaman İli Bitkisel Üretim Planı kabul edilmiş ve alınan kararlar Bakanlığımıza sunulmuştur. Bakanlığımızın da onaylanması durumunda 2025 yılında da Bitkisel Üretim Planlama kararları uygulanmaya başlanacaktır. Aynı şekilde 81 ilin aldığı kararlara göre de Bakanlık gelecek yıllardaki BÜP faaliyetlerine yön verecektir.
Ülkemiz su kısıtı ülkeler arasında yer almakta ve özellikle ilimiz diğer 10 ile birlikte su kısıtı iller arasında yer almaktadır. Bu amaçla Bitkisel Üretim Planlamasında suyu merkeze alan planlama stratejileri düşünülmüştür. İlimizde sulu tarım sisteminde gerekli düzenlemeler ve üreticilerin kuru tarım sistemine yönlendirilmesi hedeflenmektedir. Bitkisel üretimde suyu fazlaca tüketen ürünler yerine su kısıntından en az etkilenebilecek ürünlerin (arpa, buğday, aspir, korunga, yağlık ayçiçeği vb.) tercih edilmesinin arttırılması hedeflenmektedir.
BÜP kararları gereği ilimizde yetiştirilmesi planlanan ürünlere karar verilirken suyu merkeze alarak, çiftçi üretim ve tüketim alışkanlıkları, ilimizde mevcut tarım alet ve makineleri, pazarlama olanakları gibi birçok konular dikkate alınarak karar verilmiştir. Bu kapsamda ilimizde tarla bitkilerinde buğday, arpa, nohut, mısır, şeker pancarı, kuru fasulye, ayçiçeği, patates; bahçe bitkilerinde elma, üzüm, badem, ceviz; sebzelerde domates, kavun, karpuz; örtü altında domates, hıyar, biber gibi ürünlerden vazgeçilemeyeceği anlaşılmıştır.
BÜP ile birlikte tarla sahibi üreticilerin aynı parselde üst üste ekim yapmasının önüne geçilmeye, en uygun münavebe sisteminin uygulanması sağlanmaya çalışılacaktır. Bakanlığımızın tarımsal destek politikalarında yapacağı yeni düzenlemeler ile Plana ve münavebe sistemine uygun üretim yapacak çiftçilerimize ekstra destek sağlanacaktır. BÜP ile İlimizde sulu tarım koşullarında 4’lü, kuru tarımda 3’lü münavebe sistemi uygulanacaktır. Bu sisteme göre İlimizde sulu tarımda aynı parselde dört yıl içinde yıl şartı olmadan hububat / baklagil / mısır / ayçiçeği tarımı (4 Yıl içinde bir yıl), kuru tarımda da aynı parselde üç yıl içinde yıl şartı olmadan hububat / nadas / nohut ya da mercimek tarımı (3 Yıl içerisinde 1 Yıl) gerçekleşmiş olacaktır. BÜP planlama raporuna göre de kuru tarımda daha verimli olabilecek ürünlerin ve baklagillerin (kuru fasulye, fiğ, yonca, nohut, mercimek vb) münavebe sitemine daha sık girmesi teşvik edilmiş olacaktır. Bu sayede hem sürdürülebilir tarıma destek sağlanacak hem de topraklarımızı gelecek nesillere güvenle emanet edebilme fırsatı sağlanmış olacaktır.
BÜP mevzuatına göre tarımsal alışkanlıklarımızı değiştirecek önemli yeniliklerden bir tanesi de %6’nın altında eğime sahip ve 5000 m2’den daha büyük arazilerde yeni bahçe tesisine izin verilmemesidir. Özellikle pandemi süreci geçirmiş bir dünyada stratejik ürünlerin (buğday, mısır, yağlı tohumlu bitkiler, baklagiller vb) önemi bir kez daha hissedilmiştir. Bu alınan kararla da bu ürünlerin yetiştirilmesine müsait arazilerde suyu fazla kullanan meyve yetiştirilmesinin önüne geçmek amaçlanmıştır.
BÜP ile üretimde öncelik verilecek durumlar şöyledir:
Sözleşmeli üretim modelleri, organik ve iyi tarım uygulamaları,
Hayvancılık işletmelerinin kendi yem bitkisi üretimleri,
Tarla içi modern sulama sistemleri kullanan üreticiler,
Özel mevzuatı gereği münavebe zorunluluğu olan ürünler
Tarımsal üretimde planlı dönemle birlikte ilimiz üreticilerine daha bereketli sezonlar diliyoruz.”