13 MAYIS TÜRKÇE BAYRAMI

Bildiğim kadarıyla dünyada ana dili için bayram yapan tek yerleşke Karaman’dır. (Bir panelde İdris Nebi Uysal Hocamız söylemişti.) Bu durumun önemli bir gerekçesi vardır. Durup dururken birilerinin aklına gelmiş ve “hadi, dilimiz için bir bayram yapalım” diyerek vücut bulmuş bir olgu değildir. Bir yok oluş varoluş kavgasında, yok olmamak için direnen bir milletin haykırışının bugüne kalmış anısının yaşatılması ve geleceğe dair umutlarımızın, iddialarımızın da yeniden yeşertilmesidir. Türk’ ün ses bayrağının Karaman’da yeniden ve bir daha kapanmamak üzere açılmasının hem bir buyruğu hem de çağrısı olan Karamanoğlu Mehmet Bey’ in ünlü fermanının ilan edildiği gündür 13 Mayıs… Dili kaybolan bir toplumun, öz varlığının da kaybolduğunu bilen uluların sesi olmuş Mehmet Bey. Konya sarayında egemenliğinin kısa sürmesi bu buyruğun oralarda uygulanmasını sağlayamamış olsa da tüm Türk Dünyasına yayılan bu buyruğa bütün Türk boyları uymuş ve Türkçe’ yi korumak için gayret etmişlerdir. Bu konuda çok fazla şeyler söyleyebiliriz. Söylenmeli de. Ama yazının amacını bayram kutlamaları ile sınırlı tutmak istiyorum. Bu kadar önemli bir bayramı Karaman 1961’den bu yana sahiplenmiş ve yıllar içinde göz kamaştıran kutlamalar yapmıştır. Fakat son yıllarda, sanırım Türkçe’ ye olan olumsuz yargıların da etkisi ile bu bayram bir çelenk koyma eylemliliğine indirgenmiştir. Bu duruma en güçlü ve en örgütlü itiraz KARTAP’ tan geldi. Çoktan uykuya yatmış olan birçok kurum ve kişiyi yatağından çıkarmak için büyük gayretler sarf edildi. Başarıldı da. Özellikle “Sevdamız Karaman” adlı büyük akıl çalıştayının yapılması ve aynı adlı bir eser ile taçlandırılması Karaman için uzun yıllar yararlanabileceğimiz bir fikri külliyat oluşturdu. 2022 Dil Bayramı etkinlikleri Kartap’ın katkıları ile iz bırakacak etkinlikler ile kutlandı.  2023 küresel salgın nedeniyle sıkıntılı oldu. 2024 yılında Yerel Seçimler ile tarihleri çakışınca doğal olarak sönük geçti. Bu süreçlerde gördük ki, bu bayram devletimizi yönetenlerin ve akademik çevrelerin, bu konuya yakınlıkları veya uzaklıkları ile koşutluk gösteriyordu. Dil konusunda duyarlılığı yüksek bir vali, belediye başkanı veya rektör varsa bayram hak ettiği itibara uygun olarak kutlanıyor, yoksa “miş” gibi yapılarak sade suya tirit misali geçiştiriliyordu. Bunu aşmanın tek yolunun profesyonel uğraşı alanının sadece Türk Dili konusu olan Karaman merkezli bir vakıf oluşturulması olduğunu saptadık.  Büyük sanayi ve ticaret kuruluşlarımız ile belediyemizin planlı destekleriyle rahatlıkla yaşatılması mümkün görülen bu vakfın tam kurulma aşamasında bazı kirli elle ile nasıl dağıtıldığını da unutmuyorum. Ama yeniden bu projenin değerlendirmeye alınması, bu süreçlerde çektiğimiz birçok sıkıntının kendiliğinden ortadan kalkmasına vesile olacağına kaniyim. KARTAP veya bir başka kurum hızla vakıflaşarak bu göreve talip olmalı ve devlet yöneticileri de buna destek olmalılar. 2025 Dil Bayramı kutlamaları tam da yukarıda anlatmaya çalıştığım perspektifi doğrular nitelikte gelişti.  Türkçe duyarlılığı yüksek ve böylesi bir varlığın Karaman’a neler katacağının hesabını yapabilen bir valinin isterse neler yapabileceğini görmemizi sağlayan bir süreç yaşadık.  Ankara’daki bağlantılarını iyi kullandığını gördük. TRT bu bağlantılar sayesinde bu bayrama üst düzey bir ilgi gösterdi. Bizim “Sevdamız Karaman” kitabına aldığımız “Dil ve Özgürlük Zinciri” projemizin biraz revize edilerek de olsa vücut bulması Dil Bayramlarının ana ritüelinin ne olacağı konusuna da verilmiş bir cevap oldu.  “Yürüyen Sözlük.”  Olağanüstü güzel bir ritüel olarak yaşama geçirilen bu etkinlik bayramın altın vuruşu oldu. Gene aynı kitapta yer alan Kızıl Elma Türkçe Ödülleri ilk defa uygulamaya alındı.  Ne kadar güzel bir iş yapıldığını görmek için törene katılmak gerekirdi. Ama artık kimse bu ödüllerin gelenekselleşmesini engelleyemez. Üniversitemizin üst düzeyde sahiplenmesi en büyük avantajımız oldu. Umarım önümüzdeki yıllarda TDK’nun da sahiplendiği bir etkinlik olarak yoluna devam eder. Gene Kartap’ın bir etkinliği olan TRT 1 de Pelin Çift ile İdris Nebi Uysal ve Alaaddin Aköz hocalarımızın yapmış oldukları Türkçe ve Yunus sohbeti, lezzetinin ötesinde Karaman’ın tanıtımında lig atlatan bir program oldu. Hocalarımıza güçlü bir teşekkürü borç bilirim. İzleyemeyenler için Youtube’ den izlemelerini öneririm.  Bayramı tümü ile değerlendirdiğimizde “maksat hâsıl oldu” diyebiliriz.  Bayramın en güçlü alkışını hak eden Valimiz Mehmet Fatih Çiçekli’dir. Onun uygulanabilir projelerdeki akıllı öncülüğü ve dirayetli liderliği olmasa 2025 Türkçe Bayramı bu kalitede olamazdı. Birkaç satır da olsa gördüğümüz bazı aksaklık veya eksikliklere de değinmek gerek diye düşünüyorum. İzlediğim kadarıyla bayram öncesi yapılan toplantılarda yerel basın ağırlığı oranında yer almadı. Sanıyorum bunun da etkisi ile ulusal basında, TRT ve küçük bir iki medya kuruluşu dışında kutlamanın ölçeğine koşut bir şekilde yer alamadık. Bu tutumun olumsuz bir gerekçesi varsa telafi edilmelidir diye düşünüyorum. Halkın daha güçlü katılımını sağlayabilmek için Millet Bahçesi içinde en az bin kişilik bir konferans salonu yapmayı düşünmeliyiz. Bakanlar düzeyinde bir ilginin olmayışı, ulusal basını etkiledi sanırım. Çok önceden birkaç bakandan törenlere destek sözü alınmalıydı. Ermenek Karaman ikilemi çözülmek bir yana gittikçe gerilimi artan bir tırmanış göstermekte. Ermenek’in haklı duyarlılığına karşı bir restleşme tavrı geliştirilmemeli.  Emeği geçen herkesi yürekten kutluyor, kendim ve gazetem adına şükranlarımızı iletiyorum. Güzel oldu…